Η πρόσφατη απεργία της ΑΔΕΔΥ που έγινε προχθές Πέμπτη 26/11, αποτέλεσε αφορμή για την ανάπτυξη ενός πολύπλευρου προβληματισμού, τόσο στις σχετικές ιστοσελίδες του χώρου του e-ΕΦΚΑ, όσο κυρίως μεταξύ των συναδέλφων μας στους χώρους δουλειάς. Επ αφορμή αυτών των προβληματισμών, καταθέτω και κάποιες δικές μου σκέψεις και προβληματισμούς στο δημόσιο πεδίο διαλόγου.

Σας ζητώ να μου συγχωρήσετε το σχετικά μεγάλο μέγεθος του κειμένου, αλλά προσωπικά πιστεύω στην ανάγκη του διαλόγου με ολοκληρωμένα επιχειρήματα και όχι με εύκολες ατάκες, κραυγές, κατάρες και πιασάρικα συνθήματα. Είμαι επίσης βέβαιος πως οι πιο πολλοί συμφωνούμε, ότι ο διάλογος και η αντιπαράθεση θέσεων και απόψεων, πάνω στα ζητήματα ουσίας, πέρα και μακριά από προσωπικές αντιπαραθέσεις , αλλά κυρίως, πέρα και μακριά από λογικές κανιβαλισμού και ανθρωποφαγίας, μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στην πληρέστερη δυνατή ενημέρωση όλων μας.

ΖΗΤΗΜΑ ΠΡΩΤΟ: Ας δούμε καταρχήν ποια ήταν τα κεντρικά αιτήματα με βάση τα οποία προκηρύχτηκε αυτή η πρόσφατη απεργία της ΑΔΕΔΥ.

Παρότι αυτά τα γνωρίζουν ήδη οι συνάδελφοι που έκαναν τον κόπο να ρίξουν μια ματιά στην ανακοίνωση ή την αφίσα της ΑΔΕΔΥ, καθώς και όσων συλλόγων από τον χώρο της ΠΟΠΟΚΠ εξέδωσαν σχετικές ανακοινώσεις συμμετοχής, θα μπορούσαμε να τα συνοψίσουμε επιγραμματικά σε δυο κεντρικά αιτήματα.

• Πρώτον, ότι την ύστατη έστω ώρα κορύφωσης της πανδημίας, η κυβέρνηση καλείται να πράξει άμεσα και αποφασιστικά όσα δεν έπραξε τόσους μήνες μετά την έναρξη της πανδημίας ( χιλιάδες μόνιμες προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών, εκπαιδευτικών και καθαριστριών δημιουργία ΜΕΘ κ.α).
• Δεύτερον και βασικό αίτημα, η μη κατάθεση του επικείμενου νομοσχεδίου του Υπουργείου Εργασίας, που κυριολεκτικά ισοπεδώνει εργασιακά και συνδικαλιστικά δικαιώματα. Στο ζήτημα αυτού του νομοσχεδίου διατυπώνεται και μια άλλη ένσταση: Το νομοσχέδιο αυτό δεν έχει ακόμη παρουσιαστεί επίσημα και γνωρίζουμε μόνο κάποια στοιχεία του από δημοσιεύματα στα ΜΜΕ. Αυτό όμως δεν είναι σωστό. Τα βασικά σημεία του επικείμενου νομοσχεδίου, παρουσιάστηκαν κανονικά και επίσημα από τον Υπουργό εργασίας στο Υπουργικό Συμβούλιο στις 29/10, και κατόπιν, όπως συνήθως γίνεται, το Γραφείο Τύπου διοχέτευσε τον βασικό του κορμό στα ΜΜΕ. Αυτό εξάλλου προκύπτει ξεκάθαρα και από τα σχετικά δημοσιεύματα εκείνων των ημερών, που αυτό το νομοσχέδιο παρουσιάζεται αναλυτικά και συγκροτημένα, χωρισμένο μάλιστα και σε συγκεκριμένα κεφάλαια όπως όλοι μπορούμε να δούμε στα σχετικά δημοσιεύματα των ΜΜΕ εκείνης της μέρας.

ΖΗΤΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ: Και τι το κακό περιέχει αυτό το επικείμενο νομοσχέδιο για εμάς τους εργαζόμενους;

Περιέχει σημαντικές αρνητικές ρυθμίσεις σε δυο κύρια πεδία, στο εργασιακά και στο συνδικαλιστικό. Ξεθεμελιώνει κυριολεκτικά εργασιακά δικαιώματα, και κυρίως το οκτάωρο, μια κατάκτηση των εργαζομένων με διάρκεια ενός αιώνα, που έγινε με αίμα και ιδρώτα. Κυρίως όμως ακυρώνει στην ουσία της αλλά και ποινικοποιεί την απεργία. Ειδικότερα, ακυρώνει την ουσία της απεργίας, θεσπίζοντας την ύπαρξη ποσοστού ασφαλείας σε κάθε υπηρεσία τουλάχιστον 40% κατά την μέρα της απεργίας. Όλοι μπορούμε να καταλάβουμε ότι κάθε οργανισμός θα έχει έτσι την δυνατότητα να λειτουργεί σχεδόν κανονικά και χωρίς επιπτώσεις από την ύπαρξη της απεργίας. Και ποινικοποιεί την απεργία, καθώς προβλέπει ποινικές ευθύνες αλλά και ευθύνες αποζημίωσης από την πλευρά των συνδικάτων και των συνδικαλιστών προς την επιχείρηση, εισάγοντας τον όρο της «ψυχολογικής βίας». Αν δηλαδή ένας «εργαζόμενος» καταγγείλει ότι η ανακοίνωση του σωματείου που καλεί στην απεργία θεωρεί ότι ασκεί πάνω του «ψυχολογική βία» ή ότι την ώρα που αυτός πήγε να μπει στον χώρο εργασίας σαν απεργοσπάστης, κάποιος συνδικαλιστής τον στραβοκοίταξε, η απεργία κηρύσσεται αμέσως παράνομη και οι συνδικαλιστές και το συνδικάτο υποχρεούνται στην καταβολή αποζημίωσης για την ζημία της επιχείρησης κατά την μέρα της απεργίας. Θα προβλέπει μάλλον και πολύ πιο σκληρές κυρώσεις από τις ήδη προβλεπόμενες για κάθε κατάληψη κτιρίου, χώρου – ακόμη και εισόδων κτιρίων.

ΖΗΤΗΜΑ ΤΡΙΤΟ: Γιατί αυτές οι εργασιακές αλλαγές που εστιάζουν κυρίως στον ιδιωτικό τομέα και στις επιχειρήσεις, αφορούν και εμάς τους δημοσίους υπαλλήλους;

Το ίδιο ερώτημα, με εμφανή μάλιστα χαιρέκακη διάθεση, έθεταν και πολλοί υπάλληλοι του ιδιωτικού τομέα όταν ξεκινούσαν τα μνημόνια να λεηλατούν μισθούς και δικαιώματα στο δημόσιο. Και δρέπουν σήμερα τα αποτελέσματα αυτής της κοντόφθαλμης λογικής τους, όταν η εργασία στον ιδιωτικό τομέα έχει εξελιχθεί πλέον σε μια απέραντη ζούγκλα, χωρίς κανόνες και χωρίς επαρκείς ελεγκτικούς μηχανισμούς. Και το ίδιο έλεγαν χαιρέκακα και αρκετοί ελεύθεροι επαγγελματίες , που στο τέλος αυτής της κρίσης είναι ζήτημα αν θα επιβιώσουν οι μισές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις από όσες υπήρχαν προ της κρίσης, Οι αλλαγές στην κοινωνία είναι σαν το νερό, δεν αφήνουν κανέναν χώρο του κοινού σπιτιού αλώβητο και αδιάβροχο.

ΖΗΤΗΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ: Είναι αυτή η περίοδος κορύφωσης της πανδημίας κατάλληλη για απεργίες και συγκεντρώσεις;

Καθόλου κατάλληλη. Και για τον λόγο αυτό, θεωρώ ότι τόσο η ΑΔΕΔΥ όσο και όλες οι υπόλοιπες συνδικαλιστές οργανώσεις, θα μελετούσαν πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο να απέχουν από την διοργάνωση απεργίας ή δημόσιας συγκέντρωσης αυτή την περίοδο της πανδημίας , αν η κυβέρνηση εξέφραζε την πρόθεση να μην νομοθετήσει κανένα επίδικο νομοσχέδιο που δεν είναι αναγκαίο για την αντιμετώπιση της πανδημίας σε αυτή την περίοδο. Πως τοποθετήθηκε όμως η κυβέρνηση στο ζήτημα αυτό; Με τον πιο σαφή και κατηγορηματικό τρόπο, ο ίδιος ο Πρωθυπουργός δηλώνει σε κάθε ευκαιρία ότι ο κορονοϊός δεν θα τροποποιήσει την ατζέντα της κυβέρνησης και δεν θα περιορίσει τις κυβερνητικές νομοθετικές μεταρρυθμίσεις. Προφανώς η κυβέρνηση θεωρεί την περίοδο της πανδημίας ως μια λαμπρή ευκαιρία για να προωθήσει τα πιο φιλόδοξα νομοθετικά της σχέδιά -χωρίς μάλιστα την δυνατότητα σημαντικών αντιδράσεων από την κοινωνία και τα συνδικάτα. Σε αυτό το πλαίσιο άλλωστε υπερψήφισε πρόσφατα αρκετά νομοσχέδια, μέσα σε αυτά και τον νόμο περί πτωχεύσεων και ετοιμάζει και τον νόμο που θα επιφέρει σημαντικές ανατροπές στο εργασιακά και συνδικαλιστικό πεδίο.

Οι τέσσερις συνδικαλιστικές παρατάξεις που υπερψηφίσαμε την απεργία στην ΑΔΕΔΥ, θελήσαμε με αυτή μας την στάση να καταστήσουμε σαφές ότι δεν είμαστε διατεθειμένοι να πετάξουμε λευκή πετσέτα στην υπεράσπιση κατακτήσεων και δικαιωμάτων. Θεωρούμε ότι, παρόλες τις ιδιαίτερες δυσκολίες αυτής της περιόδου, δεν έχουμε το δικαίωμα να σιωπήσουμε και να μείνουμε με σταυρωμένα χέρια. Ότι οφείλουμε να αντιδράσουμε, έστω και με τρόπο συμβολικό, λαμβάνοντας και όλα τα προβλεπόμενα υγειονομικά μέτρα προστασίας (παρόλο που ο ειδικός κ.Τσιόδρας μας διαβεβαιώνει ότι το 85% των κρουσμάτων προέρχονται αποκλειστικά από τους κλειστούς εσωτερικούς χώρους).

Υπάρχουν βέβαια και αυτοί που, άμεσα ή έμμεσα, προτείνουν να αφήσουμε την κυβέρνηση ανενόχλητη να κατεδαφίσει τα πάντα. Που θεωρούν ανεπίτρεπτη οποιαδήποτε δημόσια δράση αυτή την περίοδο του κορονοιού. Είναι σίγουρο ότι τόσο η δική μας άποψη όσο και η δική τους θα ζυγιστεί και θα κριθεί από τους εργαζομένους, τόσο σήμερα, όσο και αργότερα, όταν τα αποτελέσματα αυτών των κυβερνητικών νομοθετημάτων, θα τα βιώσουμε με τρόπο οδυνηρό σε κάθε πτυχή της ζωής μας.

ΖΗΤΗΜΑ ΠΕΜΠΤΟ: Υπάρχει κανένας που να είχε αυταπάτες για τις δυσκολίες υλοποίησης αυτής της απεργίας και για τα χαμηλά ποσοστά συμμετοχής που θα υπήρχαν σε αυτήν;

Απολύτως κανένας. Όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά ότι βρισκόμαστε σε πρωτόγνωρες και πρωτοφανείς συνθήκες δυσκολίας. Υπάρχουν όμως και μάχες που οφείλουν να δίνονται έστω και στις πιο δύσκολες συνθήκες. Μάχες, που αφορούν την ίδια την ύπαρξη και την επιβίωση του δικαιώματος που έχουμε ως άνθρωποι, να βρούμε και μετά το τέλος αυτής της πανδημίας μια ζωή με δικαιώματα και όχι ερείπια και μια βιβλικού τύπου δυστοπία. Όμως συνάδελφοι, για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας. Χαμηλά ποσοστά συμμετοχής έχουν παρατηρηθεί στις πιο πολλές από τις απεργίες των τελευταίων χρόνων- όποιος συνδικαλιστικός φορέας κι αν τις είχε προκηρύξει – πολλά χρόνια τώρα, και πολύ πριν έρθει η πανδημία. Αυτός είναι εξάλλου και ο λόγος που όλοι μας μιλάμε για μια σοβαρή κρίση αξιοπιστίας του συνδικαλιστικού κινήματος. Και γι αυτό, ο καθένας μας ξεχωριστά, αλλά κυρίως όλοι μαζί, πρέπει να προβληματιστούμε σοβαρά πάνω στους τρόπους που αυτή η κρίση πρέπει να αντιμετωπιστεί και να ξεπεραστεί.

Κλείνοντας, θα ήθελα να μεταφέρω την βαθιά μου πεποίθηση ότι οι συνδικαλιστικές μας οργανώσεις. – όλες και χωρίς καμιά εξαίρεση (σωματεία- σύλλογοι, Ομοσπονδίες και ΑΔΕΔΥ) – αποτελούν το μοναδικό μας εργαλείο και όπλο για την προάσπιση των δικαιωμάτων μας. Ακόμη κι αν εκτιμάμε ότι τα πράγματα σε αυτές δεν γίνονται όπως εμείς θα θέλαμε, υπάρχει πάντα ανοιχτός μπροστά ο δρόμος της ριζικής αλλαγής τους, μέσω της μαζικής συμμετοχής όλων μας στις διαδικασίες τους. Η επόμενη περίοδος θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη . Θα δοκιμαστούν το κουράγιο και οι αντοχές όλων μας. Οι εργαζόμενοι μπορούμε να στηρίξουμε αποτελεσματικά το δημόσιο σύστημα υγείας και πρόνοιας και το δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Όπως και μπορούμε και οφείλουμε να στηρίξουμε τον κάθε συνάδελφό μας που, αυτή την κρίσιμα δύσκολη περίοδο, θα βρεθεί σε οποιαδήποτε μορφής ανάγκη. Θα βγούμε όρθιοι και δυνατοί και από αυτή την κρίση, όπως έγινε και σε όλες τις προηγούμενες. Και ας φροντίσουμε όλοι μας, με τις αποφάσεις και τις πράξεις μας να έχουμε και την συνείδησή μας καθαρή ότι κάναμε το καλύτερο δυνατό.

Χαράλαμπος Λυμπεράς Μέλος της Ε.Ε της ΑΔΕΔΥ και Αντιπρόεδρος της ΠΟΠΟΚΠ